Een leefomgeving die is voorbereid op klimaatveranderingen
Nederland krijgt te maken met andere weersomstandigheden. De exacte verandering is moeilijk weer te geven, maar het gaat om langere en extremere regenbuien, hittestress en langdurige periodes van droogte. 90% van de deelnemers aan de enquête Puzzel mee aan Ermelo geeft aan al de gevolgen van de opwarming van de aarde te ervaren (klik hier voor de resultaten). Om hiermee aan de slag te gaan heeft Ermelo in 2017 het Regionaal Manifest Ruimtelijke Adaptatie ondertekend. Deze heeft twee doelstellingen:
We handelen klimaatbewust in 2020.
Nederland is klimaatrobuust in 2050.
Ermelo zet in op een toekomstbestendige leefomgeving. In onze Visie Klimaatadaptatie staan drie thema’s centraal: wateroverlast, hittestress en droogte. Samen met Harderwijk en Putten hebben we toekomstige knelpunten in beeld gebracht. We werken aan het aanpakken daarvan. Klimaatadaptief handelen integreren we in al onze beleidsterreinen. Daarnaast moet er klimaatadaptief gebouwd en beheerd worden door ontwikkelende partijen.
Wateroverlast - Op meerdere locaties in de gemeente Ermelo is er wateroverlast bij extreme neerslag. De ernst van deze overlast hangt af van de intensiteit en duur van de bui. De gevolgen van wateroverlast zijn vaak hevig. Niet alleen kan er schade zijn aan gebouwen, woningen en infrastructuur, maar ook kan het voorkomen dat hulpdiensten hun werk niet langer kunnen uitvoeren. Daarom hebben we als doel: “wateroverlast zoveel mogelijk voorkomen, door ons voor te bereiden op extreme neerslag”. We zetten in op het beter en meer vasthouden, bergen en afvoeren van water en gaan hiervoor aan de slag via verschillende maatregelen, zoals het afkoppelen van hemelwater van het riool (zowel op particulier als openbaar terrein), minder of andere (waterdoorlatende) verharding gebruiken, het creëren van meer open water, het stimuleren van blauwe en groene daken en het aanleggen van infiltratievoorzieningen en wadi’s.
Hittestress - Hittestress is het hebben van diverse lichamelijke klachten als gevolg van extreme hitte. Hittestress kan leiden tot meer ziekenhuisopnames, slaapproblemen, sterfte en een toename in het gebruik van hulpdiensten. Daarnaast kunnen extreme temperaturen van invloed zijn op onze infrastructuur, bijvoorbeeld door het smelten van asfalt. Daarom hebben we als doel: “het dorp en haar inwoners voorbereiden op en minder kwetsbaar maken voor hittestress”. Wij doen dit door maatregelen in de openbare ruimte, zoals het verkleinen van de afstand tot schaduwrijke plekken, meer bomen, groene daken en meer watertappunten. En we stimuleren inwoners om geveltuintjes en meer groen in de tuinen aan te leggen.
Droogte - De verwachting is dat ook op de Veluwe zich lange periodes zonder neerslag zullen voordoen. Droogte brengt verschillende risico’s, zoals brandgevaar en bodemdaling met zich mee. Natuurbranden hebben ingrijpende gevolgen en zijn moeilijk te voorspellen. Door een natuurbrand kan grote ecologische en economische schade ontstaan. Het is aannemelijk dat klimaatontwikkelingen, met name de stijging van de temperatuur met droogte als gevolg, de kans op natuurbranden vergroot. Dit vraagt om een gezamenlijke gebiedsgerichte aanpak, waarbij gezondheid en veiligheid worden meegewogen. Het natuurbrandrisico is van invloed op de gebruiksmogelijkheden van de natuurgebieden. Bij de ontwikkeling van bijvoorbeeld recreatie en toerisme of juist van natuur wordt rekening gehouden met dit risico. Gekeken wordt welke elementen ingezet kunnen worden om de kans op een natuurbrand zo laag mogelijk te houden. Hierbij gaat het om maatregelen als weerbaardere natuur, compartimentering, vermijden brandbevorderende landschapselementen, bereikbaarheid, toegankelijkheid, bestrijdbaarheid (bluswater) en ontvluchtingsmogelijkheden. Dit doen we in samenwerking met de Provincie, veiligheidsregio, grondeigenaren en ondernemers. Ook de communicatie richting de samenleving over risico’s speelt hierbij een rol. Daarnaast treden er ook financiële risico’s op doordat als gevolg van de droogte, schade aan gebouwen en infrastructuur kan ontstaan. Daarom hebben we de volgende doelstelling geformuleerd: “De gevaren van droogte beperken door in te spelen op het vasthouden van regenwater en het verbeteren van de grondwaterstand(en).” Maatregelen zijn onder andere het water vasthouden en het afkoppelen van water bij nieuwe projecten (en bestaande bouw waar mogelijk). Zie ook het thema ‘Groen, natuurlijk met kwaliteit’, onderdeel ‘Samenwerken aan een toekomstbestendig watersysteem’. Ook werken we in regionale samenwerkingsverbanden met de land- en tuinbouworganisatie, het Waterschap en de Veiligheidsregio om problemen gezamenlijk te bespreken en aan te pakken.